Bệnh uốn ván: nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

Gánh nặng bệnh tật do uốn ván gây nên vẫn đang hiện hữu từng ngày. Nhiều trường hợp bị uốn ván nguy kịch chỉ từ vết thương nhỏ như gà mổ, heo cạp, bò đạp, gai đâm… và hầu hết người bệnh đều không nghĩ mình sẽ mắc bệnh uốn ván nên chủ quan trong điều trị, không đi tiêm phòng (chích ngừa) kịp thời và phải nhập viện trong tình trạng bệnh đã tiến triển nặng…

Hôn mê sâu vì vết xước nhỏ do gai đâm!

Đầu năm 2020, ông Đ.V.H ( sinh năm 1963, Tân Lạc, Hòa Bình ) nhập viện Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình cấp cứu trong thực trạng suy hô hấp, body toàn thân tím tái, co giật liên tục. Được biết, trước đó 7 ngày, bệnh nhân có vết thương vùng bàn chân phải do giẫm phải gai nhọn. Tuy nhiên, do chủ quan, ông H. không sát trùng, không để hở vết thương. Nghĩ vết thương không có gì nghiêm trọng nên ông H. chỉ rửa sơ vết thương và để cho tự lành. Tuy nhiên, 5 ngày sau, bệnh nhân Open sốt, sưng nề, mưng mủ vùng vết thương, cứng hàm tăng dần. Một tuần sau, bệnh nhân không há được miệng, gồng cứng body toàn thân, co giật từng cơn, suy hô hấp. Tại bệnh viện, bệnh nhân đã được mở khí quản và trợ thở bằng máy.

Bác sĩ Hoàng Công Tình, Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình cho biết: “Hai hàm răng cắn chặt nên bệnh nhân không thể thở và ho khạc được khiến nước bọt, dịch hầu họng ứ đọng ở khoang miệng dẫn đến nguy cơ trào ngược vào phổi. Ngoài ra, bệnh nhân gồng cứng (đặc biệt là cơ bụng), co giật liên tục nên dịch và thức ăn ở dạ dày rất dễ trào ngược vào phổi làm tình trạng suy hô hấp nặng nề hơn. Nếu không mở khí quản nhanh để tạo đường thở qua cổ, bệnh nhân có thể tử vong do suy hô hấp hoặc sặc”.

Bệnh uốn ván là gì mà nguy khốn đến thế ? Vi khuẩn gì gây bệnh uốn ván ? Bệnh nhân bị uốn ván như thế nào ? Bài viết với sự tư vấn trình độ của BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC sẽ giúp tất cả chúng ta khám phá sâu hơn về bệnh uốn ván. Xem thêm bài viết Tiêm phòng uốn ván : Đợi đến khi có vết thương mới đi tiêm thì đã muộn

Bệnh Uốn ván thường xảy ra sau một tổn thương cấp tính như vết chích da, vết rách nát da, vết trầy da, bỏng, viêm tai giữa, phẫu thuật, sảy thai, sinh đẻ

Bệnh uốn ván là gì?

Uốn ván là một loại bệnh cấp tính nguy hại, rủi ro tiềm ẩn tử trận rất cao, do ngoại độc tố ( Tetanus exotoxin ) của vi trùng uốn ván ( Clostridium tetani ) tăng trưởng tại vết thương trong điều kiện kèm theo yếm khí. Các bào tử của vi trùng uốn ván sống trong đất, đất bón phân, đặc biệt quan trọng là phân ngựa. Nhiễm khuẩn sẽ xảy ra khi bào tử của vi trùng uốn ván xâm nhập khung hình trải qua những thương tổn trên da hoặc vết thương. Bệnh hoàn toàn có thể gặp bất kể thời hạn nào trong năm, không mang đặc thù mùa rõ ràng. Các độc tố ( chất độc ) do vi trùng Clostridium tetani tiết ra sẽ ảnh hưởng tác động đến hệ thần kinh TW, gây ra những triệu chứng co thắt cơ, đau và những yếu tố về thở. Bệnh uốn ván là một trong những nguyên do thường gặp gây tử trận ở nhiều nước đang tăng trưởng thuộc châu Á, châu Phi và Nam Mỹ, đặc biệt quan trọng ở những vùng nông thôn và vùng nhiệt đới gió mùa. Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới trong những năm cuối của thế kỷ 20, mỗi năm có khoảng chừng 500.000 trẻ bị chết vì uốn ván sơ sinh ở những nước đang tăng trưởng. Tỷ lệ chết do uốn ván sơ sinh rất cao, hoàn toàn có thể lên tới trên 80 % tổng số trường hợp mắc, nhất là những ca có thời hạn ủ bệnh ngắn. Tỷ lệ chết do uốn ván nói chung hoàn toàn có thể giao động từ 10 – 90 % tổng số trường hợp mắc, cao nhất ở trẻ nhỏ và người có tuổi. Tiêm vắc xin uốn ván cho phụ nữ ở độ tuổi sinh nở là giải pháp quan trọng và hữu hiệu nhất để phòng bệnh uốn ván sơ sinh cho cả mẹ và con. Sau khi tiêm vắc xin uốn ván cho phụ nữ có thai, kháng thể hình thành trong khung hình mẹ sẽ truyền cho thai nhi để bảo vệ cho trẻ không bị mắc uốn ván sơ sinh, đồng thời kháng thể này cũng bảo vệ cho chính bà mẹ trong quy trình sinh đẻ.

Uốn ván là một bệnh nhiễm trùng cấp tính có tỷ suất tử trận cao do ngoại độc tố của trực khuẩn uốn ván Clostridium tetani gây ra

Nguyên nhân và phương thức lây truyền bệnh uốn ván

Thông thường nha bào uốn ván xâm nhập vào khung hình qua những vết thương sâu bị nhiễm đất bẩn, bụi đường, phân người hoặc phân súc vật, qua những vết rách nát, vết cắn của động vật hoang dã, vết bỏng, vết thương dập nát, gãy xương phức tạp ( gãy xương hở ), vết thương nhẹ ( ví dụ điển hình như đinh sắt bị rỉ hoặc gai đâm ), hoặc do tiêm chích nhiễm bẩn … Có một số ít trường hợp khác mắc uốn ván do tương quan đến bệnh lý nội khoa như vết thương viêm tai giữa, chảy mủ tai, chàm da mạn tính, sâu răng, vết thương lâu lành, vết loét lâu lành như bàn chân tiểu đường, vết loét ung thư vú … Đôi khi có trường hợp thai phụ mắc bệnh uốn ván sau phẫu thuật nạo thai trong những điều kiện kèm theo không vệ sinh. Trẻ sơ sinh bị bệnh uốn ván sơ sinh là do nha bào uốn ván xâm nhập qua dây rốn trong khi sinh đẻ vì cắt rốn bằng dụng cụ bẩn hoặc sau khi sinh, trẻ không được chăm nom rốn thật sạch và băng đầu rốn bị cắt không vô khuẩn nên đã bị nhiễm nha bào uốn ván.

Phụ nữ trong độ tuổi sinh nở tiêm vắc xin uốn ván theo đúng phác đồ để phòng ngừa bệnh uốn ván cho cả mẹ cả bé

Triệu chứng bệnh uốn ván

Các triệu chứng của bệnh uốn ván được biểu hiện là những cơn co cứng cơ kèm theo đau, trước tiên là các cơ nhai, cơ mặt, cơ gáy và sau đó là cơ thân.

Trẻ sơ sinh bị uốn ván sơ sinh vẫn bú và khóc thông thường trong 2 ngày đầu sau sinh ( bệnh Open vào ngày thứ 3 đến ngày thứ 28 sau khi sinh ) sau đó không bú được, co giật. Hầu hết trẻ đã nhiễm bệnh thường tử trận.

Diễn tiến bệnh

Thời gian ủ bệnh thường trong khoảng chừng 3 đến 10 ngày nhưng cũng hoàn toàn có thể tới 3 tuần. Thời gian ủ bệnh càng ngắn thì rủi ro tiềm ẩn tử trận càng cao. Ban đầu người bệnh sẽ có những cơn co cứng cơ và đau kinh hoàng, thường mở màn ở hàm và sau đó từ từ tiến tới phần còn lại của khung hình, lê dài vài phút, thường được bộc lộ như :

• Co cứng cơ nhai và các cơ ở mặt làm cho bệnh nhân có nét mặt “cười nhăn”.
• Co cứng cơ gáy, cơ lưng, cơ bụng, đôi khi co cứng ở vùng bị thương.
• Cong ưỡn người ra sau, thẳng cứng cả người như tấm ván, cong người sang một bên, gập người ra phía trước.
  Các cơn co giật toàn thân thường xảy ra do bị kích thích bởi va chạm, ánh sáng chói, tiếng ồn…
• Đối với những trẻ bị uốn ván sơ sinh sẽ có biểu hiện quấy khóc, bỏ bú, miệng chúm chím, trẻ đói nhưng không bú được nên càng khóc, lúc này nếu đè lưỡi ấn xuống thì thấy phản ứng lại (dấu hiệu cứng hàm). Sau đó trẻ có những cơn co giật và co cứng, uốn cong người, đầu ngả ra sau, hay tay khép chặt kèm theo sốt, rối loạn tiêu hóa.
• Những cơn co thắt này có thể nghiêm trọng đến nỗi khiến trẻ co gồng đến gãy xương. Trẻ bị bệnh uốn ván cũng có thể bị sốt, đổ mồ hôi, nhức đầu, khó nuốt, cao huyết áp và nhịp tim nhanh, gấp.

Uốn ván là bệnh nghiêm trọng ở trẻ nhỏ, nếu không điều trị bệnh uốn ván ở trẻ nhanh gọn, bệnh hoàn toàn có thể dẫn đến tử trận khi cơ hô hấp ngưng hoạt động giải trí

Các biến chứng của bệnh uốn ván

Nếu không được điều trị kịp thời, uốn ván sẽ dẫn đến những biến chứng nguy khốn như :

• Gãy xương: thông thường sẽ bị co thắt cơ hoặc co giật nhưng trường hợp nặng có thể bị gãy xương.
• Viêm phổi: Nếu hít vào dịch tiết của dạ dày sẽ bị nhiễm trùng hô hấp dần dần phát triển thành viêm phổi.
• Co thắt thanh quản: gây khó thở, ngạt thở
• Động kinh: Nếu nhiễm trùng lan đến não, người bị uốn ván có thể gặp phải tình trạng tương tự như động kinh.
• Thuyên tắc phổi: Một mạch máu trong phổi có thể bị tắc nghẽn và ảnh hưởng đến hệ hô hấp và tuần hoàn. Bệnh nhân cần điều trị bằng oxy và thuốc chống đông máu.
• Suy thận nặng (suy thận cấp): Co thắt cơ nghiêm trọng có thể dẫn đến sự phá hủy cơ xương khiến protein bị rò rỉ vào nước tiểu gây suy thận nặng.

Cách phòng ngừa bệnh uốn ván

Ngân sách chi tiêu điều trị ở bệnh nhân uốn ván khá tốn kém và mất thời hạn, tùy theo mức độ nặng, nhẹ của bệnh hoàn toàn có thể từ 2 tuần đến 3, 4 tháng điều trị. Theo thống kê, những trường hợp uốn ván nhẹ chưa cần can thiệp thở máy ngân sách 20-50 triệu đồng, còn trường hợp thở máy và biến chứng tương quan bệnh lý tiềm ẩn như tim mạch, gan, thận, ngân sách hoàn toàn có thể lên đến 200 – 300 triệu đồng mà vẫn không hề cam kết hiệu suất cao điều trị. Theo BS.CKI Bạch Thị Chính – Phó Giám đốc Y khoa Trung tâm tiêm chủng cho Trẻ em và Người lớn VNVC khuyến nghị : khi có vết thương trên khung hình, cần phải rửa sạch, sát trùng, để hở vết thương, không để vết thương bị bịt kín tạo đường hầm, không đắp bất kỳ thứ gì lên vết thương để tránh viêm nhiễm. Nếu bị trầy xước, đâm vào đinh, sắt, cát, bụi bẩn … cần giải quyết và xử lý sạch vết thương ngay, sau đó đến bệnh viện để khám và điều trị đề phòng uốn ván. Giữ vệ sinh thật sạch vết thương tránh nhiễm trùng đề phòng hoại tử …

4 bước giải quyết và xử lý nhanh khi bị thương, giúp ngăn ngừa uốn ván

“Tất cả mọi người đều có thể tránh được rủi ro về sức khỏe do uốn ván bằng một việc rất dễ dàng và đơn giản, đó là tiêm phòng (chích ngừa) vắc xin”, BS.CKI Bạch Thị Chính nhấn mạnh.

Việc tiêm phòng vắc xin uốn ván được khuyến cáo cho tất cả trẻ sơ sinh, trẻ em, trẻ vị thành niên và người lớn/người lớn tuổi. Liệu trình cơ bản gồm 3 – 4 mũi phụ thuộc vào khuyến cáo của từng quốc gia và sau đó tiêm nhắc lại mỗi 10 năm.

Ở trẻ nhỏ, vắc xin uốn ván được sử dụng dưới dạng vắc xin phối hợp giúp phòng ngừa thêm những bệnh lý khác có trong vắc xin nhằm mục đích giảm số mũi tiêm và giảm đau cho trẻ. Điều quan trọng là trẻ cần được tiêm vừa đủ liệu trình vắc xin uốn ván đúng thời hạn để duy trì thực trạng miễn dịch chống lại bệnh.

Các loại Vắc xin phòng uốn ván cho trẻ em và người lớn

Tên vắc xin	PENTAXIN (Pháp)	INFANRIX(Bỉ) HEXAXIM(Pháp)	Tetraxim (Pháp)	Adacel (Pháp)	Boostrix (Bỉ)
Phòng bệnh	Ho gà, bạch hầu, uốn ván,bại liệt và các bệnh do HIB	Ho gà, bạch hầu, uốn ván, bại liệt, viêm gan B và các bệnh do HIB	Ho gà, bạch hầu, uốn ván, bại liệt	Bạch hầu, uốn ván, ho gà	Bạch hầu, uốn ván, ho gà
Đối tượng	Trẻ từ 2 tháng tuổi đến 24 tháng tuổi.		Trẻ từ 2 tháng tuổi đến 13 tuổi	Trẻ từ 4 tuổi đến người lớn 64 tuổi.	Trẻ từ 4 tuổi trở lên
Lịch tiêm	+ 3 mũi chính: Tiêm khi trẻ được 2, 3, 4 tháng tuổi; + Mũi thứ 4 nhắc lại khi trẻ được 16 đến 18 tháng tuổi .		+ 3 mũi chính: Tiêm khi trẻ được 2, 3, 4 tháng tuổi; + Mũi thứ 4 nhắc lại khi trẻ được 16 đến 18 tháng tuổi + Chủng ngừa nhắc lại từ 5 đến 13 tuổi : 1 mũi .	+ Tiêm 1 mũi + Nhắc lại sau mỗi 10 năm

Sau khoảng chừng thời hạn từ 05 – 10 năm nên tiêm nhắc lại để bảo vệ khung hình bởi vắc xin uốn ván không tạo ra miễn dịch vững chắc suốt đời. Người lớn chưa khi nào tiêm vắc xin uốn ván thì nên đến gặp bác sĩ để biết thêm thông tin. Người lớn bị những vết thương có rủi ro tiềm ẩn cao bị uốn ván cũng nên được tiêm vắc xin uốn ván mũi nhắc lại nếu như họ chưa được tiêm nhắc lại trong vòng 5 năm trước đó.

Vắc xin phòng uốn ván cho phụ nữ chuẩn bị mang thai và mang thai

Đối tượng	Phụ nữ chuẩn bị mang thai			Phụ nữ đang mang thai
Vắc xin	Vắc xin VAT (Việt Nam)	Vắc xin Adacel (Pháp)	Vắc xin Boostrix (Bỉ)	Vắc xin VAT (Việt Nam)	Vắc xin Boostrix (Bỉ)
Lịch tiêm	+ Liều 1: Tiêm càng sớm càng tốt khi có thai lần đầu + Liều 2 : cách liều tiên phong 1 tháng + Liều 3 : cách liều 2 tối thiểu 6 tháng hoặc trong thời kỳ có thai sau	Tiêm 1 mũi. Chủng ngừa nhắc lại mỗi 10 năm 1 lần.		Tiêm 2 mũi, nên tiêm vào 3 tháng giữa và 3 tháng cuối thai kỳ, mũi tiêm cuối nên tiêm trước khi sinh 1 tháng.	Xem xét: Tiêm 1 mũi trong 3 tháng cuối thai kỳ

Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới ( WHO ), toàn bộ phụ nữ đang trong độ tuổi sinh đẻ ( có thai hoặc không có thai ) đều cần được tiêm phòng ( chích ngừa ) uốn ván để tạo ra kháng thể giúp cả mẹ và trẻ sơ sinh được bảo vệ trong trường hợp không may bị vi trùng uốn ván xâm nhập. Xem thêm bài viết Với thiên chức đem lại dịch vụ tiêm chủng ( chích ngừa ) chất lượng cao, thuận tiện, VNVC góp vốn đầu tư mạng lưới hệ thống cơ sở vật chất văn minh với kho vắc xin GSP đạt chuẩn quốc tế cùng mạng lưới hệ thống phòng khám, phòng tiêm, những phòng công dụng tiện lợi.

Trung tâm tiêm chủng VNVC luôn là sự lựa chọn của những bậc cha mẹ khi đưa con đi tiêm chủng phòng bệnh

Tiêm vắc xin ngừa uốn ván tại VNVC, quý khách hàng sẽ được khám sàng lọc và tư vấn trước tiêm hoàn toàn miễn phí. Sau khi tiêm, Quý khách sẽ  được theo dõi trong 30 phút tại  không gian phòng chờ thoáng đãng, sạch sẽ, trẻ em được vui chơi tại khu giải trí trong nhà với đầy màu sắc

Trung tâm cũng trang bị những tiện lợi cho những bé còn nhỏ như phòng thay tã, phòng pha sữa, phòng cho bé bú, phòng thay bỉm tã không tính tiền. Khu vực phòng chờ thoáng đãng, được khử khuẩn liên tục, wifi và nước uống không tính tiền luôn được cung ứng cho người mua sử dụng dịch vụ.

Bạn có thể tham khảo bảng giá tại đây. Để được tư vấn và đặt lịch tiêm vắc xin phòng các bệnh do vi khuẩn uốn ván, có thể dễ dàng đăng ký tại đây hoặc gọi vào hotline 028.7300.6595, nhắn tin cho Fanpage VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn hoặc liên hệ trực tiếp hệ thống các trung tâm tiêm chủng VNVC trên cả nước.

Đánh giá bài viết

Source: https://bieblog.com
Category : Style